پژوهشی درباره رشد چشمگیر سرطان در اقلیم احواز

قسمت اول:

در دو دهه اخیر ودرپی وخامت شرایط زیست محیطی قلیم احواز درنتیجه کاهش شدید آب ورودی به این اقلیم وخشک شدن آن وبه راه افتادن طوفان های شن، پزشکان نسبت به رشد سریع بیمارهای قلبی وعروقی وسرطان هشدار داده اند.

دکتر پدرام رئیس سابق بیمارستان شفای احواز در ۲۳ مهرماه ۱۳۸۷ شمسی درخصوص رشد بیماری سریع بیماری سرطان وافزایش حالت های تشخیص داده شده دربیمارستان شفا دراقلیم احواز چنین گفت: “تعداد بیماران سرطانی در استان خوزستان رو به افزایش است بطوری‌که سالانه بیش از یک هزار مورد جدید ابتلا به بیماری سرطان در کودکان و بزرگسالان به ثبت می‌رسد.”

درگزارشی که پیشتر روزنامه اعتماد منتشر کرده، به نقل رئیس جدید بیمارستان شفای احواز، که یکی بیمارستان های تشخیص ومعالجه سرطان است، بیان کرده است که طی سالهای اخیر سرطان رشد ۵۰۰ درصدی داشته است.

همچنین دکتر شهرام ابراهیمی، کارشناس برنامه سرطان مرکز بهداشت اقلیم احواز، گفته است:‌ از میان بیش از صد نوع سرطان شناسایی شده، ۵۲ نوع سرطان در خوزستان دیده می‌شود و مرگ و میر ناشی از سرطان به تنهایی بیش از مرگ و میر به علت بیماری‌های ایدز، سل و مالاریا است.

وی افزود: انتظار بود از هر صد هزار نفر، صد نفر مبتلا به سرطان شناسایی شود که اکنون با توجه به افزایش فاکتورهای خطر و عوامل مستعدکننده، این آمار افزایش یافت و به ۱۴۶ مورد از هر صد هزار نفر در سال رسیده است.

به جز برخی اظهار نظرهای دیگر اطلاع بیشتری درباره رشد چشمگیر سرطان دراقلیم احواز نمی توان یافت. علت این امر نیز ممنوع شدن انتشار هرگونه آمار درباره بیمارهای قلبی وعروقی وسرطان ودیگر بیمارهای مرتبط به بحران فعلی محیط زیست احواز، ازسوی مسئولان حاکم براین اقلیم است.

به منظور کشف حقیقت این فاجعه بزرگ انسانی، ما با استفاده گزارش های رسمی وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی، آمارهای مربوط به تعداد مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز طی سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی را جمع آوری کرده و پردازش آماری کرده ایم.

جدول شماره (۱) آمار رسمی مبتلایان به سرطان درمیان مردان، زنان ومجموع کل را نشان می دهد.

جدول (۱): تعداد مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز به تفکیک جنس، سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی

نمودار (۱): تعداد مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز، سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی

جدول شماره (۱) و نمودار شماره (۱) به وضوح نشان می دهند که تعداد مردان وزنان مبتلا به سرطان از سال ۸۳ شمسی تا ۸۸ شمسی همواره درحال افزایش بوده است درسال ۸۷ و۸۸ شمسی جهش خیلی شدیدی درتعداد مبتلایان به سرطان نسبت به سالهای قبل دیده می شود. علت این امر راشاید متخصصان سرطان بتوانند شرح دهند، اما پیشتر آمارهایی درباره وضعیت آلودگی شدید هوای احواز به واسطه ذرات ریز منتشر شده است که نشان می دهد غلظت ذرات ریز آلاینده هوا دراین سال دهها برابر حد مجاز است.

نمودار شماره (۲) تعداد کل مبتلایان به سرطان طی سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی را نشان می دهد. این نمودار نیز نشان می دهد که تعداد کل مبتلایان به سرطان از سال ۸۳ شمسی تا ۸۸ شمسی همواره درحال افزایش بوده است. درسال ۸۷ شمسی جهش خیلی شدیدی درتعداد کل مبتلایان به سرطان دیده می شود. تعداد کل مبتلایان به سرطان درسال ۸۳ شمسی ۱۹۲۷ نفر ودرسال ۸۷ شمسی ۴۸۷۵ نفر گزارش شده است.

نمودار (۲): تعداد کل مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز، سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی

 تخمین تعداد مبتلایان به سرطان:

آمارهای رسمی بدست آمده تنها مربوط به سال های ۸۳ تا ۸۸ شمسی است وآماری درباره دیگر سالها به دست نیامده است. ازدیدگاه علم آمار می توان با استفاده از آمارهای مربوط با سال ۸۳ تا ۸۸، تعداد مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز را با مقدار خطای معقولی تخمین زد. بدین منظور می توان تخمین خطی (رگرسیون خطی) را به کار برد وتعداد مبتلایان به سرطان در سالهای اخیر را تخمین زد. تخمین خطی پردازش شده به آمارهای سالهای ۸۳ تا ۸۸ با خطی فرمز درنمودار شمار(۳) نشان داده شده است. این تخمین خطی نشان می دهد که طی سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی، به طور متوسط سالانه ۶۶۵ نفر به تعداد کل مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز افزوده می شود.

نمودار (۳): تخمین خطی تعداد کل مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز

براساس تخمین خطی فوق که از لحاظ آماری یک تخمین معنادار و قابل استناد جهت تخمین وپیش بینی است، تعداد مبتلایان به سرطان درسالهای اخیر به شرح آتی تخمین زده می شوند:

جدول (۲): تخمین تعداد مبتلایان به سرطان دراقلیم احواز به تفکیک جنس، سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی

براساس تخمین های ما تعداد مبتلایان به سرطان درسال ۹۲ درمقایسه با سال ۱۳۸۳ افزایشی درحدود ۴۰۰ درصد نشان می دهد. مقایسه نتیجه به دست آمده با سخنان رئیس بیمارستان شفای احواز که در سال جاری شمسی، افزایش سرطان دراقلیم احواز را۵۰۰ درصد دانسته است، نشانی از قابل استناد بودن تخمین های صورت گرفته در گزارش ما است.

دربخش های دیگر این گزارش به بررسی سرطان درمیان زنان و مردان اقلیم احواز خواهیم پرداخت که به نوبه خود گوشه هایی دیگر از این فاجعه انسانی را آشکار خواهد ساخت.

پژوهش: مهدی هاشمی