گزارشی از رشد چشمگیر سرطان در اقلیم احواز- (۲)

 قسمت دوم:

 

سرطان درمیان زنان اقلیم احواز

 

به منظور بررسی سرطان درمیان زنان اقلیم احواز نیازمند آن هستیم که درابتدا مقیاسی که به واسطه آن میزان سرطان دریک منطقه سنجیده می شود را معرفی کنیم. این میزان به میزان استاندار شده سنی معروف است.

میزان استاندارد شده سنی سرطان (ASR Age Specific Rate):

 

میزان استاندارد شده سنی میزانی است که با محاسبه نرخ سرطان در گروه های سنی مختلف جامعه ومحاسبه معادل نرخ های بدست آمده در جامعه استاندار (با ۱۰۰ هزار نفر) محاسبه می شود. میزان استاندار شده سنی، تعداد مبتلایان به سرطان در جامعه باساختار جمعیتی استاندار وباحجم ۱۰۰ هزار نفر که دارای را نشان می دهد. این مقیاس جهت ممکن ساختن مقایسه میزان ابتلا به سرطان درمناطق با ساختارهای سنی مختلف ویا مقایسه میزان ابتلا به سرطان دریک منطقه باگذشت زمان است.

به طور خلاصه دربررسی سرطان به جای تعداد کل حالت های سرطانی، از تعداد حالتهای سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر استفاده می شود وبا ASR (میزان استاندارد شده سنی) نشان داده می شود.

تعداد حالت های سرطانی

جدول شماره (۳) نشان می دهند که تعداد زنان مبتلا به سرطان از سال ۸۳ شمسی تا ۸۸ شمسی همواره درحال افزایش بوده است. درسالهای ۸۷ و۸۸ شمسی جهش خیلی شدیدی درتعداد زنان مبتلا به سرطان دیده می شود.

جدول (۳): تعداد زنان مبتلا به سرطان دراقلیم احواز، سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی

مقایسه میزان سرطان در زنان 

 

دردوره ای که آمارهای رسمی دردست است می توان سال ۱۳۸۷ را با سال ۱۳۸۳ مقایسه کرد. در سال ۱۳۸۷ بیشترین ودرسال ۱۳۸۳ کمترین میزان سرطان مشاهده شده است. البته جدول شماره (۱) به خوبی نشان می دهد که شمار حالتهای سرطان همواره درحال افزایش بوده وجهش دراین شمار درسالهای ۸۷ و ۸۸ امری اتفاقی نبوده وپیوسته وادامه دار است. لذا نتایج حاصل ازاین مقایسه روند تغییرات ادامه داری رانشان می دهد.

جهت مقایسه میزان سرطان درزنان درسالهای ۸۳ و۸۷ از میزان استاندار شده که همان تعداد حالت های سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر(ASR) است، استفاده می شود. همچنین ۲۲ نوع سرطان مشترک گزارش شده درسالهای ۸۳ و۸۷ جهت مقایسه درنظر گرفته شده اند. این ۲۲ نوع سرطان به شماره های ۱ تا ۲۲ برروی محور نوع سرطان (Cancer type)، در نمودارهای زیر نشان داده شده اند. این انواع سرطان به ترتیب زیر هستند:

 

۱- لب ودهان (Lip & Oral cavity)  ۲- غدد بزاقی (Parotid & Salivary Gland)  ۳- حلق (Pharynx & Tonsil) 4- مری (Esophagus)  ۵- معده ( Stomach) 6- روده (Colon & Rectum) 7- کبد (Liver)  ۸- کیسه صفرا ( Gallbladder)  ۹- لوزالمعده (Pancreas)  ۱۰- حنجره  (Larynx) 11 -ریه  (Lung)12- دستگاه خونساز (Hemato. System)  ۱۳- پوست (Skin)  ۱۴- پستان  (Breast)15- دهانه رحم (Cervix Uteri)  ۱۶- سایر بخش های رحم (Corpus Uteri)  ۱۷- تخمدان (Ovary)  ۱۸- کلیه (Kidney)  ۱۹- مثانه (Bladder)  ۲۰- مغز واعصاب (Brain & CNS)  ۲۱- تیروئید ( Thyroid)  ۲۲- غدد لنفاوی (Lymph node)

 نمودار(۴): تعداد حالتهای سرطانی درهر ۱۰۰ هزار نفرجمعیت(ASR) به تفکیک نوع سرطان، سالهای ۸۳ و ۸۷

 

درنمودار (۴) تعداد حالتهای سرطانی در هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت به تفکیک نوع سرطان گزارش شده درسالهای ۸۳ و۸۷، درکنار هم نشان داده شده است. این نمودار نشان می دهد که درتمامی انواع سرطان، حالت های سرطانی درسال ۸۷ نسبت به سال ۸۳ افزایش یافته اند.

نمودار(۵): افزایش تعداد حالتهای سرطانی درهر ۱۰۰ هزار نفرجمعیت(ASR) درسال ۸۷ درمقایسه با سال ۸۳، به تفکیک نوع سرطان

 نمودار شماره (۵) به وضوح نشان می دهد که تعداد حالتهای سرطانی در تمامی انواع سرطان، درسال ۸۷ درمقایسه با سال ۸۳ افزایش یافته اند. بیشترین افزایش تعداد حالتهای سرطانی درزنان، مربوط به سرطان پستان (شماره ۱۴) است که بیش از ۲۴ حالت درهر ۱۰۰ هزار نفر افزایش یافته است. پس ازآن سرطان پوست (شماره ۱۳) با بیش از ۸ حالت وسرطان ریه (شماره ۱۱) و سرطان روده(شماره ۶) هرکدام بیش از ۵ حالت درهر ۱۰۰ هزار نفر، افزایش نشان داده اند.

یکی دیگر ازراههای مقایسه تعداد حالتهای سرطانی درسالهای ۸۳ و۸۷، مقایسه نسبی آنها است. به این معنا که به جای پرداختن به تعداد افزایش ها به درصد افزایش پرداخته می شود. دراین حالت میزان افزایش تعداد حالت های سرطانی درهر ۱۰۰ هزار نفر(ASR) درسال ۸۷ نسبت به سال ۸۳، به صورت درصدی از تعداد حالتهای سرطانی(ASR) سال ۸۳ گزارش می شود.

نمودار(۶): درصد افزایش تعداد حالتهای سرطانی درهر ۱۰۰ هزار نفرجمعیت در سال ۸۷ نسبت به سال ۸۳، به تفکیک نوع سرطان

نمودار شمار (۶) نشان می دهد کمترین درصد افزایش حالتهای سرطانی به سرطان غدد لنفاوی (شماره ۲۲)  با ۳۱ درصد وبیشترین درصد افزایش با ۸۵۰ درصد مربوط به سرطان غدد بزاقی (شماره ۲) است. سرطان پستان که یکی ازشایع ترین انواع سرطان درزنان است ودرحدود ۲۵ درصد کل حالت های سرطان زنان اقلیم احواز را شامل می شود، از ۲۱۵ حالت سرطان در سال ۸۳ به ۶۴۳ حالت درسال ۸۷ افزایش یافته است. براین اساس سرطان پستان درمیان زنان احوازی ۱۵۰ درصد افزایش نشان می دهد.

همچنین سرطان های ریه، کبد، کلیه ومغز واعصاب بیش از ۴۰۰ درصد، افزایش داشته اند. جدول زیر درصد افزایش تعداد حالت های سرطانی درسال ۸۷ نسبت به سال ۸۳ را به تفکیک نوع سرطان نشان می دهد.

 

جدول (۴): درصد افزایش تعداد زنان مبتلا به سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت(ASR) در سال ۸۷ نسبت به سال ۸۳ شمسی، دراقلیم احواز

شایع ترین انواع سرطان درزنان اقلیم احواز:

 

بررسی حالتهای سرطانی سال ۸۷ شمسی نشان می دهد که سرطان پستان با بیش از ۲۶ درصد شایع ترین نوع سرطان درمیان زنان اقلیم احواز است. پس از آن سرطان پوست درحدود ۱۰ درصد، سرطان روده و سرطان دستگاه خونساز هرکدام درحدود ۶ درصد وسرطان معده وریه هرکدام درحدود ۵ درصد، دیگر انواع نسبتا شایع سرطان درمیان زنان اقلیم احواز هستند.

کل انواع سرطان درزنان:

 

جدول شماره (۵) نشان می دهند که تعداد زنان مبتلا به هرنوع سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت(ASR)  از سال ۸۳ شمسی تا ۸۸ شمسی روندی افزایشی داشته است. درسالهای ۸۷ و۸۸ شمسی جهش خیلی شدیدی درتعداد زنان مبتلا به سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت  دیده می شود.

جدول (۵): تعداد زنان مبتلا به سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت(ASR) دراقلیم احواز، سالهای ۸۳ تا ۸۸ شمسی

در مورد مقادیر مورد انتظار ASR، دکتر شهرام ابراهیمی، کارشناس برنامه کنترل سرطان مرکز بهداشت اقلیم احواز(خوزستان)، گفته است که انتظار می رود از هر صد هزار نفر، صد نفر مبتلا به سرطان شناسایی شود اما درسال های اخیر این میزان به ۱۵۰ نفر در هر ۱۰۰ نفر رسیده است. متخصصان سرطان میزان بیش از ۱۰۰ حالت سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر (که معادل میزان استاندار شده سنی (ASR) بیش از ۱۰۰ است)، را نگران کننده می دانند. . براساس داده های جدول (۳) تعداد مبتلایان به سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دراقلیم احواز تا سال۸۶ شسی کمتر ازحد موردانتظار (۱۰۰ حالت سرطان) است اما در سال های ۸۷ و ۸۸ میزان مذکور فراتر از حد انتظار افزایش یافته است. به عبارتی درسال های ۸۷ و۸۸ تعداد مردان مبتلا به سرطان درهر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت دراقلیم احواز درحدود یک ونیم برابر حد انتظار است.

پژوهش: مهدی هاشمی