خرده فرهنگ اید واگر اعتراض دارید اعدامتان می کنیم

حسن روحانی رئیس جمهور جدید دولت مرکزی ایران در اولین اقدام خود بسان رئسای سابق با اطلاق لفظ خرده فرهنگ بر ملل غیرفارس، وجود وهویت مستقل این ملل را رد کرده وآنها زیرمجموعه ای از هویت ایرانی–فارسی دانست.

این اقدام حسن روحانی اقدام جدیدی نیست. رئسای جمهور سابق ایران از مهدی بازرگان گرفته تا سید علی خامنه ای و هاشمی رفسنجانی و محمد خاتمی و احمدی نژاد همه با بکاربردن لفظ عرب زبان برملت عرب احواز، هویت عربی این ملت را انکار کرده و حقوق فرهنگی واجتماعی وسیاسی ناشی از آن را نادیده گرفتند.

تحفه رئیس جمهور جدید ایران آنهم پس از آنهمه وعده وعیدهایی که به مردم غیرفارس در جریان تبلیغات انتخاباتی اش داده بود، خرده فرهنگ خواندن تجمع چهل وپنج میلیونی ملل غیرفارس است.

این الفاظ به کار رفته از سوی نهادهای سیاسی دولت مرکزی ایران خود ساخته وپرداخته روشنفکران واساتید دانشگاهی مرگز گرا وفارس در دانشگاههای تهران است. این روشنفکران ادبیات علوم اجتماعی غربی را زیرورو کرده واز دل آن نظریاتی درآورده و دست به تحریف آنها زده اند. گاهی ملل غیرفارس را قوم و عشایرنامیده ونام آنها را باگاو وگوسفند عجین کرده وآنها را  مردمی معرفی کرده اند که در مراحل اولیه سیر تکامل بشری اند وبه این ترتیب آنها را شایسته حاکمیت برسرنوشت خود ندانسته و در عوض فارس ها را با نام ایران به عنوان قیم این ملت ها معرفی کرده اند.

خرده فرهنگ یا ساب کالچر  نیز یکی از همین نوع نظریات غربی است. این نظریه درباره زیرمجموعه های فرهنگی کوچک در سطح جامعه اطلاق می شود که نسبت به برخی استاندارهای اجتماعی حاکم برجامعه رویکردی منفی دارند و حضور آنها در برخی محله ها ویا خیابانها و نه اقلیم ها خلاصه می شود.

  مرکزگرایان با استناد به اقلیت بودن ملل غیرفارس، مجموعه کامل ومستقل فرهنگی هریک از این ملت ها را انکار می کنند و آنها را با وقاحت تمام خرده فرهنگ معرفی می کنند.

در پاسخ به آنان باید گفت که ملل غیرفارس اکثریتی بیش از ۶۵ درصدی ازجمعیت کل کشور را تشکیل می دهند. هریک از این ملل به تنهایی در اقلیم خاص خود به هیچ وجه اقلیت نیستند. تنها اقالیمی که دولت مرکزی ایران طمع در تغییر بافت جمعیتی آن داشته است اقالیم احواز وبلوچستان وترکمن صحرا است.

تورک ها در ایران نه تنها در استانهای تورک تمامیت هستند بلکه درتمام کشور نیز اکثریت هستند. کوردها نیز در اقلیم خود تمامیت هستند. در احواز نیز با وجود سعی دولت مرکزی ایران طی نود سال گذشته برای تغییر بافت جمعیتی این اقلیم، اما تاکنون نتوانسته است اکثریت بودن عربها در اقلیم احواز را دستخوش تغییر سازد.

از طرف دیگر فرهنگ عربی وتورکی وکوردی نه تنها زیر مجموعه فرهنگ فارسی ایران نیستند بلکه در بسیاری موارد فرهنگ فارسی زیرمجموعه آنها است. به عنوان مثال فرهنگ فارسی در زمینه نوشتار وادبیات از لحاظ الفبا و کلمات کاملا زیر مجموعه فرهنگ عربی است. به گونه ای که بخش فرهنگی سازمان ملل، زبان فارس را زیرشاخه زبان عربی دانسته است. همچنین از لحاظ مذهب ودین فرهنگ فارسی ایران زیر مجموعه بخش شیعی فرهنگی عربی است. گرچه در قرن های اخیر دولت های مرکزی ایران سعی داشته اند تا شیعه فارسی را از شیعه عربی نیز جدا کرده و نمادهای ایرانی به بیفزایند.

همچنین تورک ها وکوردها هرکدام نوروز را یک نماد تورکی وکوردی با عادات ورسوم خاص خود می دانند وبه هیچ وجه فرهنگ های کامل خود را زیر مجموعه ای از فرهنگ فارسی ایران نمی دانند.

از دیگر نشانه های ملت بودن غیرفارس ها واستقلال فرهنگی آنها از فرهنگ فارسی ایران، وجود مللی در همسایگی اقالیم غیرفارس ایران با فرهنگ وزبانی کاملا همسان ملل این اقالیم مرزی است. چگونه ممکن است عربها در عراق وکویت ملت باشند اما در احواز نه. چگونه ممکن است تورکها در آزربایجان شمالی ملت باشند اما در آزربایجان جنوبی که تنها با یک رودخانه از بخش شمالی آن جدا شده است، تورک ها ملتی با فرهنگ مستقل محسوب نشوند. همین امر نیز در مورد کوردها و بلوچ ها وترکمن ها صادق است.

از طرف دیگر همین ملل غیرفارس در خود خرده فرهنگ های زیادی را دربرگرفته اند. رحمان جوانمردی فعال کورد در صفحه فیس بوک خود مثال هایی را از این خرده فرهنگ ها ارائه کرده است که عبارتند از:

خرده فرهنگ روستایی، خرده فرهنگ فئودالی، خرده فرهنگ درویشی، خرده فرهنگ بازاریها، خردە فرهنگ جاهلها، خرده فرهنگ شمال شهر تهران، خرده فرهنگ آخوندی

همچنین به عنوان مثال خرده فرهنگ ساکنان اهوار(تالاب ها) احواز یکی از این مثالها است. این مردم زندگی شهری را برنمی تابانند.

آنچه واضح است سخنان روحانی حکایت از استمرار سیاست دولت مرکزی در انکار وجود ملل غیرفارس وبه تبع آن انکار حقوق سیاسی وفرهنگی واجتماعی ناشی از آن دارد.

مطرح شدن این سخنان همزمان با اعدام یک متهم عرب احوازی به قاچاق مواد مخدر در ملاء عام پیامی روشن از دولت مرکزی ایران به ملل غیر فارس است. محتوی پیام  مذکور این است:

دولت مرکزی هویت مستقل ملل را نمی پذیرد وبا مخالفان با مشت آهنین برخورد خواهد کرد.

نویسنده: مهدی هاشمی