سرکوب دستفروشان در الأحواز توسط مقامات ایرانی

الأحواز – ۶ مارس ۲۰۲۵

در ادامه سیاست‌های سرکوبگرانه علیه ملت عرب الأحواز، مقامات ایرانی روز پنجشنبه ۶ مارس ۲۰۲۵ به طور خشونت‌آمیزی به دستفروشان در الأحواز حمله کردند. این سرکوب سیستماتیک که افراد فقیر را هدف قرار داده است، موجب افزایش مشکلات آنان شده، چرا که هزاران خانواده به دستفروشی به عنوان تنها منبع درآمد خود وابسته هستند، در حالی که فقر و بیکاری در این منطقه به شدت افزایش یافته است.

دستفروشان: قربانیان فقر و سرکوب دولتی

به دلیل افزایش بیکاری و شرایط اقتصادی وخیم، بسیاری از جوانان احوازی، از جمله فارغ‌التحصیلان دانشگاهی، به دستفروشی روی آورده‌اند تا بتوانند هزینه‌های زندگی خود و خانواده‌هایشان را تأمین کنند. اما به جای حمایت از آنان، با آزار و اذیت، سرکوب خشن و حتی حملات مسلحانه از سوی مقامات شهرداری و نیروهای امنیتی مواجه می‌شوند.

شاهدان عینی گزارش داده‌اند که نیروهای امنیتی و مأموران شهرداری با خشونت شدید علیه دستفروشان اقدام کرده، کالاهای آنان را ضبط و دکه‌هایشان را تخریب کرده‌اند و حتی بنا به کلیپ های منتشر شده در فضای مجازی با استفاده از سلاح گرم وگاز اشک آور به آنان حمله ور شده اند.  چنین رفتارهای خشونت‌آمیزی فراتر از هرگونه توجیه قانونی یا اخلاقی است و شرایط انسانی را در الأحواز بدتر کرده است.

افزایش فقر و بیکاری در الأحواز

الأحواز یکی از فقیرترین مناطق ایران محسوب می‌شود، با وجود اینکه دارای منابع عظیم نفت و گاز است. بر اساس آمارهای رسمی جمهوری اسلامی، نرخ بیکاری در الأحواز بیش از ۵۰٪ است که این منطقه را در زمره محروم‌ترین نقاط کشور قرار داده است. علاوه بر این، میلیون‌ها نفر از مردم الأحواز زیر خط فقر زندگی می‌کنند و بسیاری برای تأمین نیازهای اولیه خود مجبور به انجام کارهای غیررسمی مانند دستفروشی هستند.

برآورد شده است که بیش از ۲۰۰۰ خانواده در الأحواز از دستفروشی به عنوان منبع اصلی درآمد خود استفاده می‌کنند. با این حال، به جای ارائه راه‌حل‌های اقتصادی یا فرصت‌های شغلی، مقامات ایرانی همچنان به سرکوب و به حاشیه‌راندن ملت عرب الأحواز ادامه می‌دهند.

الأحواز: قلب اقتصادی ایران، اما مردمش در فقر زندگی می‌کنند

با وجود اینکه الأحواز بیش از ۸۰٪ از درآمد نفت و گاز ایران را تأمین می‌کند، اما مردم عرب الأحواز همچنان از فقیرترین اقشار کشور هستند. سالانه میلیاردها دلار از صادرات نفت و گاز طبیعی در الأحواز حاصل می‌شود، اما مردم بومی به طور منظم از سهم خود محروم می‌شوند. دولت ایران این منابع را برای توسعه مناطق فارس‌نشین وکمک به گروه های نیابتی وتروریستی در کشورهای همسایه اختصاص می‌دهد و در مقابل، الأحواز را در وضعیت تخریب زیرساخت‌ها، خدمات عمومی ناکافی و نرخ بالای بیکاری رها کرده است.

سیاست‌های تبعیض‌آمیز علیه عرب‌های احوازی

سرکوب دستفروشان بخشی از الگوی گسترده‌تر سیاست‌های تبعیض‌آمیز است که توسط مقامات غیر احوازی که کنترل اداره محلی را در دست دارند، اجرا می‌شود. همان‌طور که در سایر مناصب مدیریتی عالی دیده می‌شود، رئیس شهرداری الأحواز یک غیر احوازی است و تحت مدیریت او، سیاست‌های سخت‌گیرانه و تبعیض‌آمیز علیه مردم محلی عرب اجرا می‌شود.

فعالان حقوق بشر احوازی و سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشری این اقدامات را محکوم کرده و از جامعه بین‌المللی، سازمان‌های حقوق بشر و سازمان ملل متحد خواسته‌اند که سرکوب سیستماتیک علیه ملت الأحواز را متوقف کنند. آنان تأکید کرده‌اند که مقامات ایرانی باید پاسخگو باشند و در قبال رفتارهای خشونت‌آمیز و تبعیض‌آمیز خود مورد بازخواست قرار گیرند، زیرا این سیاست‌ها رنج مردم را دوچندان می‌کند.

یادآوری می‌شود که ده سال پیش در چنین روزی، ۱۴ مارس ۲۰۱۵، الأحواز شاهد یکی از تراژیک‌ترین حوادث ناشی از سرکوب سیستماتیک مقامات ایرانی بود. در آن روز، پس از آنکه مقامات ایرانی در شهر محمره اقدام به تخریب دکه‌ی یونس عساکره، شهروند احوازی کردند، او که برای تأمین معیشت خود و خانواده‌اش به دستفروشی مشغول بود، در اقدامی اعتراضی خود را به آتش کشید.

عساکره که دچار سوختگی‌های شدید در سراسر بدنش شده بود، پس از ده روز تحمل درد و رنج جان خود را از دست داد. این حادثه جرقه‌ی اعتراضات گسترده‌ای را در شهرهای مختلف الأحواز زد، جایی که هزاران نفر به خیابان‌ها آمدند تا به سیاست‌های سرکوبگرانه و تبعیض‌آمیز رژیم ایران اعتراض کنند.

بر اساس گزارش بان کی مون، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد، مقامات ایرانی با سرکوب شدید این اعتراضات واکنش نشان دادند و در جریان مراسم تشییع پیکر یونس عساکره، بیش از ۱۰۰۰ نفر را بازداشت کردند تا خشم عمومی را مهار کرده و صدای معترضان را خاموش کنند.

امروز، یاد و خاطره‌ی یونس عساکره به نمادی از ایستادگی در برابر ظلم و ستم تبدیل شده و همچنان گواه روشنی بر تبعیض سیستماتیک علیه مردم احواز در ایران است.

درخواست اقدام بین‌المللی

سازمان‌های حقوق بشر احوازی از سازمان‌های بین‌المللی، نهادهای حقوق بشری و سازمان ملل متحد می‌خواهند که:

• بر ایران فشار بیاورند تا سرکوب دستفروشان احوازی را متوقف کند.

• مقامات ایرانی را به دلیل به حاشیه راندن اقتصادی و سیاست‌های تبعیض‌آمیزشان مورد بازخواست قرار دهند.

• برنامه‌هایی برای ایجاد فرصت‌های شغلی و حمایت اقتصادی از عرب‌های احوازی مطالبه کنند.

وضعیت در الأحواز وخیم است، و در صورت عدم مداخله فوری، هزاران خانواده احوازی همچنان تحت این سیاست‌های سرکوبگرانه رنج خواهند برد. جامعه بین‌المللی باید در برابر نقض فاحش حقوق بشر موضع بگیرد و از حقوق و کرامت ملت عرب الأحواز حمایت کند.