گوشه هایی ازفاجعه احواز ازنگاه آمار

 چندی پیش در “همایش تخصصی ریزگردها، پایش، اثرات وراهکارهای مقابله با آن” آمارهایی درباره میزان آلودگی خیره کننده هوای شهر احواز در سالهای ۱۳۸۶ و۱۳۸۷ شمسی ارائه شده است. این آمارها در ستون شدت آلودگی نشان می دهد که هوای شهر احواز چندین برابر میزان مجاز آلودگی است. این آمارها گوشه هایی ازفاجعه ای را نشان می دهند که به آرامی سالانه جان هزاران تن از مردم اقلیم احواز را می گیرد.

آمار و سوابق آلودگی گرد وغبار احواز در سال­های ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷:

جدول شماره(۲ـ۱) و (۲ـ۲) آمار دستگاه های سنجش آلودگی هوا را از مرداد ماه سال ۸۶ تا مرداد ماه سال ۸۷ نشان می­دهد در بخش­های بعدی تجزیه و تحلیل کمی و کیفی آمار ارائه می­گردد.

 جدول (۲ـ۱) گزارش وضعیت کیفیت هوای احواز از تاریخ (۳۰/۵/۸۶)تا(۲۸/۱۲/۸۶)

ادامه جدول(۲ـ۱) گزارش وضعیت هوای احواز از تاریخ (۳۰/۵۸۶) تا (۲۸/۱۲/۸۶)

جدول(۲ـ۲) گزارش وضعیت کیفیت هوای احواز از تاریخ (۱/۱/۸۷) تا (۸/۵/۸۷)

ادامه جدول(۲-۲) گزارش وضعیت کیفیت هوای احواز از تاریخ(۱/۱/۸۷)تا (۸/۵/۸۷)

تجزیه و تحلیل آمار داده­های کیفیت و کمیت هوای احواز در سال ۸۷ـ۸۶:

با توجه به تجزیه وتحلیل آمار جدول شماره(۲ـ۱) و (۲ـ۲) نتایج کمی وکیفی زیر حاصل می­گردد:

ـ در سال ۸۶ تعداد موارد گرد وغبار ۳۱ مورد بوده که با مدت وقوع ۲ روزه جمعاً ۶۳ روز آلوده در سال ۸۶ از ۳۰/۵/۸۶ تا ۲۹/۱۲/۸۶ به وقوع پیوسته است.

ـ در سال ۸۷ تعداد موارد گرد وغبار ۲۸ مورد بوده که جمعاً  ۳۷ روز آلوده در سال ۸۷ از ۱/۱/۸۷  تا  ۷/۵/۸۷ بوده است.

ـ جمع روزهای آلوده در یکسال از ۳۰/۵/۸۶ تا ۳۰/۵/۸۷ حدود ۱۰۰ روز بوده است.

ـ از این ۱۰۰ روز حدوداً ۴۰ روز در نیمه اول سال ۸۷ و ۶۰ روز در نیمه دوم سال ۸۶ بوده است

ـ حداکثر میزان آلودگی در سال ۸۶ در بهمن ماه(۲۲/۱۱/۸۶) به میزان ۵۷۲۱ میکروگرم در متر مکعب یعنی حدود ۲۲ برابر حد مجاز بوده که این میزان حداکثر در سال ۸۷ با افزایش قابل توجه در اردیبهشت ماه (۱۱/۲/۸۷) با میزان ۹۳۶۰ میکروگرم در متر مکعب یعنی حدود ۳۶ برابر حد مجاز بوده که نشان از بحرانی ترشدن پدیده(افزایش ۱۶۰%) در طول کمتر از ۳ ماه دارد که این روند برای سال­های آینده نیز بحرانی­تر     پیش­بینی می­گردد.

ـ حداقل میزان آلودگی در سال ۸۶ در مهرماه (۴/۷/۸۶) به میزان ۴۲۴ میکروگرم در متر مکعب بوده که ۵/۱ برابر حد مجاز بوده ولی حداقل میزان آلودگی در سال ۸۷ با افزایش قابل توجهی درخردادماه ۱۲/۳/۸۷ به میزان ۵۰۷ میکرو گرم در متر مکعب در طول کمتر از ۸ ماه حداقل پدیده نیز افزایش ۱۲۰% داشته که نشان از بحرانی ترشدن حداقل آلودگی بوده و همچنین نشان دهنده این موضوع است که میزان حداقل گرد وغبار روبه افزایش است و در سال­های آینده نیز بحرانی­تر خواهد شد.

ـ در سال ۸۷روزهای آلوده ۳۷ روز بوده که ۳۰ روز آن وضعیت بحرانی(از تاریخ ۳/۱/۸۷ تا ۲۰/۳/۸۷) بوده که منجر به تعطیلی مدارس، تعطیلی پروازها و ادارات شده است.

ـ در سال ۸۶ روزهای آلوده ۶۳ روز بوده که ۲۸ روز آن وضعیت بحرانی(از تاریخ ۳۰/۵/۸۶ تا ۲۶/۱۲/۸۶) بوده که منجر به تعطیلی مدارس، تعطیلی پروازها، ادارات و … شده است.

ـ نتایج این تجزیه و تحلیل در جداول ۲ تا ۴ به ترتیب تحت عنوان جدول تغییرات ماهیانه حداکثر، جدول تغییرات ماهیانه حداقل جدول و تغییرات فصلی ارائه شده است. در جدول ۲، تغییرات حداکثر ماهیانه، بیشترین میزان آلودگی در اردیبهشت ماه اتفاق افتاده و در جدول ۳، تغییرات حداقل ماهیانه، کمترین میزان آلودگی در مهرماه به وقوع پیوسته است. با اندکی دقت در جدول ۴، با عنوان تغییرات فصلی، مشخص می­شود که آلودگی در فصل تابستان و پاییز حداقل بوده و درفصول بهار و زمستان آلودگی گرد وغبار حداکثر می­باشد لذا از این نتایج می­توان در مدیریت و برنامه­ریزی شهری بهره­گیری نمود. برای مثال می­توان سعی نمود عملیات­های اجرایی

جدول شماره ۲: جدول تغییرات ماهیانه حداکثر آلودگی گرد وغبار احواز(میکروگرم در متر مکعب)

جدول شماره ۳ جدول تغییرات ماهیانه حداقل آلودگی گرد وغبار اهوز(میکرو گرم در متر مکعب)

جدول شماره ۴ تغییرات فصلی میزان آلودگی گرد وغبار در احواز (میکرو گرم در متر مکعب)

 منبع: منشاء و اثرات ریزگردهای استان احواز و لزوم اقدامات بیابان­زدایی،امیرحسین رجایی، کارشناس ارشد خاکشناسی، کارشناس مسئول اداره کل منابع طبیعی احواز و سینا عطارروشن، دکتری منابع طبیعی- علوم جنگل، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد احواز.